Jak zrobić jadalny model DNA?

Rodzaj zasobu: multimedia – website

Adres internetowy – link https://www.wikihow.com/Make-an-Edible-DNA-Model

Wykonanie modelu DNA z innych materiałów (druciki kreatywne, styropianowe kulki):
https://www.wikihow.com/Build-a-DNA-Model
https://www.wikihow.com/Make-a-Model-of-DNA-Using-Common-Materials

Język: PL

Opis – streszczenie

Metoda zajęć praktycznych – wykonanie modelu DNA z produktów spożywczych

Pojęcia naukowe wprowadzane podczas zajęć

Kwas deoksyrybonukleinowy, a także jego składniki (adenina, cytozyna, guanina, tymina)

Myślenie twórcze i krytyczne

–

Myślenie matematyczne

Liczenie, zachowanie równoliczności elementów składowych DNA

Myślenie naukowe

Zadawanie pytań

Analizowanie i rozwiązywanie problemów

Formułowanie wniosków

Uczenie się, jak się uczyć

–

Inne umiejętności

Wzbogacanie słownictwa

Współpraca w zespole: dzielenie się pomysłami, przestrzeganie reguł bezpieczeństwa

Mała motoryka

Jak zrobić jadalny model DNA?

Cele ogólne

● Wzbogacanie wiedzy dzieci na temat DNA, jego budowy i związków chemicznych które go tworzą (adenina, cytozyna, guanina, tymina);
● Rozwijanie umiejętności motorycznych podczas wykonywania modelu DNA;
● Rozwijanie umiejętności obserwacji i wypowiedzi, a także doskonalenie procesów poznawczych (uwaga, myślenie) podczas komponowania własnego modelu DNA;
● Organizowanie środowiska sprzyjającego współpracy;

Słownictwo – słowa kluczowe

● kwas deoksyrybonukleinowy, a także jego składniki (adenina, cytozyna, guanina, tymina), metoda zajęć praktycznych

Oczekiwane efekty uczenia się

● Dziecko wyjaśnia jaka jest budowa DNA oraz wymienia związki chemiczne wchodzące w jego skład;
● Dziecko wyjaśnia w jaki sposób zasady budujące DNA łączą się ze sobą;
● Dziecko buduje jadalny model DNA – doskonali swoje umiejętności motoryczne i poznawcze;
● Dziecko współpracuje w grupie, pełnić różne role;

Umiejętności STEM – do których odnosi się scenariusz zajęć

Kluczowe dla edukacji STEM (Core STEM skills)

Myślenie naukowe: zadawanie pytań, analizowanie i rozwiązywanie problemów, formułowanie wniosków;
Myślenie matematyczne: liczenie, zachowanie równoliczności elementów składowych DNA

I inne/ dodatkowe – które w naturalny sposób pojawiają się podczas zajęć, ale nie są specyficzne dla edukacji STEM

współpraca w zespole (dzielenie się pomysłami, przestrzeganie reguł bezpieczeństwa), uczenie się jak poruszać się z gracją (mała motoryka).

Metodyka nauczania/ Przebieg aktywności

1. Budowanie jadalnego modelu DNA można rozpocząć od obejrzenia filmu:
Było sobie życie – Narodziny (wyciąg):
https://www.youtube.com/watch?v=9dgeDGF7_Ls

2. Wykonanie jadalnego modelu DNA:
Przygotuj miejsce pracy np. stół, który powinien być czysty i mieć na tyle dużą powierzchnię, aby móc zbudować helisę. Zgromadź potrzebne materiały: wykałaczki, cukierki w 4 kolorach oraz patyczki lukrecji. (Istnieje wiele produktów żywnościowych, które można wykorzystać do zbudowania modelu – ważne, aby cukierki były miękkie, tak aby można przebić przez nie wykałaczkę oraz różnokolorowe. Można wykorzystać żelki, popularne pianki czy galaretki. W celu uzyskania zdrowszej opcji modelu DNA posiekaj cztery rodzaje owoców, np. truskawki, banany, winogrona i ananasy).
Zakoduj cukierki – każdy kolor cukierka reprezentuje jedną z substancji chemicznych tworzących kod DNA: guanine, adenine, cytozynę i tyminę. Ważne, aby przed przystąpieniem do budowy modelu zdecydować, które słodycze (lub owoce) reprezentują określony składnik DNA, bowiem łączą się one w określony sposób.
Zacznij od połączenia słodyczy (lub owoców). Użyj wykałaczek, aby połączyć cukierki lub owoce w pary. Przebij wykałaczkę przez dwie pianki, aby były mocno połączone. Pamiętaj, że w naturze istnieją tylko dwa możliwe połączenia – guanina łączy się z cytozyną, a adenina z tyminą.
Na wykałaczce ściśnij pianki blisko siebie tak, aby na jej końcach pozostawało jeszcze dużo miejsca na zamocowanie lukrecji. Powtórz tą czynność w celu uzyskania co najmniej 6 par zasad. Powinieneś mieć co najmniej jeden przykład każdego rodzaju pary bazowej.
Weź wykałaczki z piankami i wbij ich końcówki do lukrecji. Laski lukrecji są szkieletem, który łączy pianki w jedną nić DNA. Powinieneś dążyć do uformowania drabiny z piankami zamocowanymi równolegle do siebie. Jeżeli nie chcesz używać lukrecji możesz połączyć pianki między sobą wykałaczkami. Włóż wykałaczkę w górę pianki, a jej drugi koniec w dół pianki. Czynność powtarzaj, aż połączysz wszystkie pianki.
Przekręć lukrecję. Po połączeniu wszystkich pianek, które wyglądają jak drabina przekręć lukrecję tak, aby wyglądała jak “podwójna spirala” lub spiralne schody. Taki kształt przybiera DNA w prawdziwym świecie.
Sprawdź czy model DNA jest prawidłowo zbudowany. Pamiętaj, że kolejność par zasad jest istotna, tworzy kod, który mówi ciału jak pracować. Pomyśl o tych dwóch wiązaniach jak o kodzie binarnym – systemie zer (0) i jedynek (1), który mówi komputerowi, co ma robić.
Porównaj DNA. Jeżeli dzieci robiły modele DNA w grupach, niech porównają swoją pracę. Zwróć ich uwagę na różnice w łańcuchach. Przypomnij dzieciom, że rzeczywisty ludzki gen może mieć nawet 2 miliony par zasad dzięki czemu nici przechowują niewiarygodną ilość informacji, która sprawia, że każda osoba w grupie jest wyjątkowa i różna od swoich rówieśników.
Zwróć uwagę na szkielet DNA, w tym przypadku lukrecję. Łatwo o nim zapomnieć, ponieważ nie przechowuje żadnych informacji (tak jak zasady), ale tworzy konstrukcję odpowiadającą za strukturę DNA.

3. Pozwól dzieciom zjeść model DNA.

4. Zaproponuj pracę plastyczną: moje własne DNA.