Czy z każdej mąki powstanie chleb?

“Czy z każdej mąki powstanie chleb?” – pieczenie chleba w warunkach domowych

Rodzaj zasobu: website

Adres internetowy – link https://wklasie.uniwersytetdzieci.pl/scenariusz/czy-z-kazdej-maki-powstanie-chleb

Język: PL

Opis – streszczenie

Eksperyment – przygotowanie chleba z wykorzystaniem drożdży, badanie właściwości drożdży, wyjaśnianie procesu fermentacji; badanie i porwnywanie jakości rożnych rodzajów mąki; wyjaśnianie procesu pieczenia.

Pojęcia naukowe wprowadzane podczas zajęć

Drożdże, fermentacja, gluten, spulchnianie.

Myślenie twórcze i krytyczne

Myślenie twórcze i krytyczne

Myślenie matematyczne

Ważenie

Klasyfikowanie

Porównywanie

Odmierzanie substancji

Zachowywanie proporcji między składnikam

Myślenie naukowe

Ciekawość poznawcza

Rozwiązywanie problemów

Obserwowanie

Eksperymentowanie

Przewidywanie

Wyciąganie wniosków

Uczenie się, jak się uczyć

Samodzielne myślenie i działanie

Inne umiejętności

Współdziałanie w zespole (wspólne podejmowanie decyzji, dzielenie się pomysłami, podział obowiązków, odpowiedzialne wykonywanie obowiązków)

Rozwój czynności manualnych (koordynacja wzrokowo-ruchowa)

“Czy z każdej mąki powstanie chleb?” – pieczenie chleba w warunkach domowych

Cele ogólne

– poznawanie i wzbogacanie wiedzy dzieci na temat powstawania mąki i chleba;
– poznanie wybranych właściwości drożdży;
– kształtowanie umiejętności obserwowania, skupienia uwagi, formułowania pytań i hipotez;
– rozwijanie kreatywności i pomysłowości dzieci;
– ćwiczenia funkcji motorycznej;
– doskonalenie umiejętności klasyfikowania, porównywania, przeliczania, odmierzania i ważenia;
– wykonanie pracy zgodnie z instrukcją nauczyciela.

Słownictwo – słowa kluczowe

Chleb, mąka, pieczenie, drożdże, spulchnianie, zaczyn

Oczekiwane efekty uczenia się

– wskazuje, z czego i jak powstaje mąka i chleb,
– wymienia wybrane właściwości drożdży;
– tłumaczy, jakie produkty można dodać do chleba,
– formułuje pytania otwarte i hipotezy;
– obserwuje i wyciąga wnioski;
– doskonali sprawność manualną (zagniatanie, mieszanie, itp.);
– wyjaśnia nowe pojęcia (drożdże, spulchnianie);
– odmierza proporcje potrzebnych składników wg przepisu;
– składa papier zgodnie z instrukcją nauczyciela.

Umiejętności STEM – do których odnosi się scenariusz zajęć

Kluczowe dla edukacji STEM (Core STEM skills)

Myślenie naukowe – ciekawość poznawcza, rozwiązywanie problemów, obserwowanie, eksperymentowanie, przewidywanie, wyciąganie wniosków, samodzielne myślenie i działanie,
Myślenie matematyczne – ważenie, klasyfikowanie, porównywanie, odmierzanie substancji.
Uczenie się jak się uczyć – samodzielność myślenia

I inne/ dodatkowe – które w naturalny sposób pojawiają się podczas zajęć, ale nie są specyficzne dla edukacji STEM

Współdziałanie w zespole (wspólne podejmowanie decyzji, dzielenie się pomysłami, podział
obowiązków, odpowiedzialne wykonywanie obowiązków). Rozwój czynności manualnych
(koordynacja wzrokowo-ruchowa).

Metodyka nauczania/ Przebieg aktywności

1. “Jak powstaje mąka? – oglądanie filmu edukacyjnego. Rozmowa z dziećmi w oparciu o film:
Jak dawniej zbierano zboże? Jak robi się to obecnie? Jakie rodzaje młynów poznaliście?

Jaki proces musi przejść zboże, by wyprodukować z niego mąkę? Jak piekarz przygotowuje się do pracy? Jak wygląda piekarz? O jakich zasadach musi pamiętać w czasie pracy z urządzeniami? Z jakich urządzeń korzysta?

2. “Atrybut piekarza” – wykonanie czapki piekarza według instrukcji nauczyciela.

3. “Które spośród przedstawionych na ilustracjach produktów są potrzebne aby powstał chleb?” – wybór odpowiednich ilustracji przez dzieci i porównanie ich z przepisem czytanym przez nauczyciela.

4. Co można dodać do pieczywa? – rozmowa o tym, jakie dodatki można zauważyć w pieczywie. Przygotowanie wystawki ze zgromadzonych dodatków (nasiona dyni, słonecznika, siemię lniane, płatki owsiane, suszone owoce i inne). Dzieci mogą oglądać je, ale również próbować, porównywać ich wygląd, określać, których jest więcej, mniej, klasyfikować.

5. “Jak powstaje ciasto na chleb?” – ponowne odczytanie przepisu.
Odmierzanie ilości poszczególnych produktów. Nastawienie budzika lub stopera (np. w telefonie) na 30 minut. Po tym czasie powtórnie ugniatają ciasto przez ok. 1 minutę i odstawiają do wyrośnięcia na kolejne 30 minut.

Składniki:
● 120 g mąki pszennej jasnej
● 30 g mąki żytniej jasnej
● 30 g mąki pszennej razowej
● ok. 7 g drożdży świeżych (prasowanych)
● 3 g soli (niecała łyżeczka)
● 144 ml wody (trochę więcej niż pół szklanki)
● dodatki (nasiona, suszone owoce, zioła).

Wstępne przygotowania:
Drożdże rozpuść w niewielkiej ilości wody przeznaczonej do ciasta.
Tak samo postąp z solą.

Przygotowanie ciasta:
Odmierz mąkę do miski, dodaj roztwory soli i drożdży oraz pozostałą ilość wody, a następnie przygotuj ciasto, zagniatając je ręcznie w ciągu 5-10 minut.

Rozrost ciasta:
Ciasto przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce do wyrośnięcia na 30 min. Po tym czasie przemieszaj ciasto ręcznie w ciągu 1 min, a następnie odstaw go do ponownego wyrośnięcia na kolejne 30 min. Wyrośnięte ciasto przełóż do formy lub foremek uprzednio wysmarowanych olejem. Ciasto powinno zajmować 2/3 objętości foremki.

Wypiek ciasta:
Formy z ciastem umieść w ciepłym miejscu na ok. 20-30 min, aby ciasto podrosło.
Ciasto powinno wyrosnąć, wypełniając prawie całkowicie objętość formy. Wyrośnięte ciasto piecz w temperaturze 200-230°C przez ok. 30 min.

6. “Dlaczego ciasto jest lepkie i elastyczne?” – nauczyciel wyjaśnia, z czego składa się gluten i dlaczego jest ważny w produkcji chleba. Nauczyciel prezentuje różne dodatki, które pomagają spulchnić ciasto (drożdże świeże, drożdże suche, soda, zakwas).

7. Zabawa ruchowa “Mało nas do pieczenia chleba”

8. „Jak pachnie chleb?” – degustacja chleba i próba odpowiedzi na pytanie jakie zapachy kojarzą się dzieciom z aromatem świeżego chleba. Nauczyciel wyjaśnia przy okazji, jak powstają zapachy i czym może pachnieć pieczywo. Zachęca dzieci aby zastanowili się i spróbowali odpowiedzieć na pytanie: Skąd się bierze skórka na chlebie i kiedy mogą powstawać na niej pęknięcia?

Ewaluacja

Rozmowa podsumowująca:
Z czego robi się mąkę?
Jak powstaje mąka?
Czy z każdej mąki powstanie chleb?
Co jest potrzebne do produkcji pieczywa?
Jak przygotowuje się ciasto na chleb?