Jak zrobić masło? | Kitchen Lab 4 Kids

Jak zrobić masło? Badanie procesu “zmaślania” mleka

Rodzaj zasobu: Websites

Adres internetowy – link http://dobretluszcze.pl/jak-powstaje-maslo/?fbclid=IwAR3qipigOVhBGSImt45TG6WJqzhgDUlBMczmZifHGHr8tPsyFclTi46M_O8

Język: PL

Opis – streszczenie

Wytwarzanie masła w warunkach domowych i badanie jego właściwości – smaku, koloru, konsystencji. Wykonanie maślanej rzeźby.

Pojęcia naukowe wprowadzane podczas zajęć

Zmaślanie, ubijanie, odcedzanie, śmietanka, maślanka, masło.

Myślenie twórcze i krytyczne

Wyobraźnia przestrzenna, konstruowanie rzeźb z masła.

Myślenie matematyczne

Odmierzanie składników.

Myślenie naukowe

Zadawanie pytań; obserwowanie i formułowanie przewidywań, hipotez; testowanie hipotez; formułowanie wniosków.

Uczenie się, jak się uczyć

Poczucie sprawstwa, motywacja i zaangażowanie, samoewaluacja (dokumentowanie i ocenianie rezultatów własnego uczenia się).

Inne umiejętności

Uczenie się jak współpracować w zespole (przestrzeganie reguł bezpieczeństwa i dyscypliny, współdziałanie w grupie, dzielenie się odpowiedzialnością za zadanie);

Doskonalenie sprawności manualnych;

Wykorzystanie narzędzi cyfrowych do dokumentowania wyników pracy.

Jak zrobić masło? Badanie procesu “zmaślania” mleka

Cele ogólne

– Zapoznanie dzieci z procesem zmaślania

– Rozwijanie umiejętności związanych z gotowaniem, takich jak: ubijanie, odcedzanie

– Kształtowanie umiejętności posługiwania się narzędziami i urządzeniami kuchennymi

– Kształtowanie umiejętności obserwowania, przewidywania i wnioskowania

– Rozwijanie umiejętności słuchania i przestrzegania kolejnych etapów zawartych w przepisie

– Doskonalenie sprawności manualnych

– Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

Słownictwo – słowa kluczowe

zmaślanie, ubijanie, odcedzanie, śmietanka, maślanka, masło

Oczekiwane efekty uczenia się

Dziecko:

– Wyjaśnia, na czym polega proces zmaślania

– Bada jak zmieniają się właściwości substancji pod wpływem działania mechanicznego

– Posługuje się urządzeniami i akcesoriami kuchennymi;

– Postępuje zgodnie z instrukcją

– Przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

– Współpracuje w grupie

– Posługuje się aparatem cyfrowym, w celu udokumentowania swojej pracy.

Umiejętności STEM – do których odnosi się scenariusz zajęć

Kluczowe dla edukacji STEM (Core STEM skills)

Myślenie twórcze: wyobraźnia przestrzenna, konstruowanie rzeźb z masła

Myślenie matematyczne: odmierzanie składników

Myślenie naukowe: zadawanie pytań; obserwowanie i formułowanie przewidywań, hipotez; testowanie hipotez; formułowanie wniosków

Uczenie się jak się uczyć: poczucie sprawstwa, motywacja i zaangażowanie, samoewaluacja (dokumentowanie i ocenianie rezultatów własnego uczenia się)

I inne/ dodatkowe – które w naturalny sposób pojawiają się podczas zajęć, ale nie są specyficzne dla edukacji STEM

– Uczenie się jak współpracować w zespole (przestrzeganie reguł bezpieczeństwa i dyscypliny, współdziałanie w grupie, dzielenie się odpowiedzialnością za zadanie);

– Doskonalenie sprawności manualnych

– Budowanie poczucia sprawstwa

– Wykorzystanie narzędzi cyfrowych do dokumentowania wyników pracy.

Metodyka nauczania/ Przebieg aktywności

Tworzenie sytuacji problemowej

Pytanie badawcze:

Jak myślicie z czego robi się masło i co jest do tego potrzebne?

Formułowanie hipotez

Odpowiedzi dzieci przedstawiamy w formie graficznej na dużym kartonie formatu A3.

Weryfikacja hipotez

– Przeprowadzenie doświadczenia

a) W celu przeprowadzenia doświadczenia nauczyciel dzieli dzieci na grupy 3-4 osobowe.

b) Dzieci z pomocą nauczyciela wykonują doświadczenie według kolejnych punktów:

Wlej śmietankę do wysokiego naczynia i ubijaj na wysokich obrotach, aż do oddzielenia się masła od maślanki (każde z dzieci w grupie przez chwilę operuje mikserem).

Jak myślicie, co się stanie ze śmietanką pod wpływem ubijania mikserem?

Dzieci przedstawiają swoje pomysły.

– Gdy masło wstępnie oddzieli się od maślanki, przełóż je do sitka umieszczonego nad miską.

– Szpatułką delikatnie uciskaj masło, aby odsączyć resztę maślanki.

Co się stało ze śmietanką?

Dzieci wypowiadają się w oparciu o dokonaną obserwację.

– Odsączoną maślankę wlej z powrotem do wysokiego naczynia.

– Do miski wlej zimną wodę.

– Wyjmij masło z sitka i uformuj w kulkę.

– Włóż masło do zimnej wody.

– Wyjmij masło, wylej brudną wodę i napełnij miskę czystą wodą – powtarzaj czynność, dopóki woda nie będzie czysta.

– Gdy woda w misce jest czysta, masło jest już gotowe.

Omówienie wyników działań i wnioskowanie

Dzieci prezentują efekt swojej pracy. Wyjaśniają jak powstało masło.

Wyjaśnienie naukowe dla nauczyciela:

Masło jest tłuszczem zwierzęcym, zawierającym co najmniej 80 % tłuszczu. Produkowane jest ze śmietanki, która powstaje po odwirowaniu mleka. Jednym z ważniejszych etapów produkcji masła jest zmaślanie. W procesie tym śmietankę miesza się, w efekcie czego – emulsję typu olej w wodzie przekształca się w emulsję typu woda w oleju, czyli masło. Zmaśloną śmietankę płucze się wodą, aby z przestrzeni ziarenek tłuszczowych usunąć pozostałości maślanki, białka i laktozy. Wypłukane ziarna masła można dosolić. Następnie ziarna masła poddaje się wygniataniu, aż do momentu, gdy w produkcie finalnym zawartość wody nie będzie przekraczała przyjętych norm.

Propozycje innych działań z dziećmi

– Zabarwienie masła: jest to możliwe tylko na początku – do śmietanki należy dodać barwnik naturalny lub spożywczy, wtedy masło uzyska wyjątkowy kolor.

– Zmiana smaku masła: jest to możliwe tylko na początku – do śmietanki można dodać wyciśnięty czosnek lub wybrane zioła i inne przyprawy.

– Można przetestować czy masło wyjdzie z innych rodzajów śmietanki np. 36%

– Po otrzymaniu masła, nauczyciel dzieli je po części dla każdego dziecka w grupie. Następnie rozdaje dzieciom narzędzia i przybory konieczne do rzeźbienia w maśle. Dzieci rzeźbią wybrany przez siebie projekt (można użyć foremek by nadać masłu wybrany kształt). Gotowe rzeźby można sfotografować, a następnie umieścić w lodówce, aby zastygły. Degustacja „maślanych rzeźb”.

– Wykorzystanie oddzielonej maślanki: można zrobić koktajl i dodać do niego maślankę; porównać otrzymaną maślankę z maślanką ze sklepu – degustacja.

Ewaluacja

– notatka graficzna – układanie instrukcji wykonania masła w formie obrazkowej. Nauczyciel przygotowuje ilustracje przedstawiające poszczególne etapy wykonania masła i prosi dzieci by ułożyły je w odpowiedniej kolejności.

– drzewko ewaluacyjne – na tablicy nauczyciel przypina planszę z drzewkiem. Każde dziecko wybiera karteczkę, która odpowiada stopniowi opanowania materiału zajęć wg legendy:

– czerwone kółeczko – “nie umiem zrobić masła, nie wiem z jakich składników ono powstaje”;

– żółte kółeczko – “umiem zrobić masło i wiem z jakich składników je wykonać, ale potrzebuję pomocy”;

– zielone kółeczko – “umiem sam zrobić masło i wiem z jakich składników je wykonać”.